Khai cuộc là giai đoạn mở đầu của một ván cờ, có nghĩa là trong một ván đấu cờ Tướng, khi bên Đỏ (tiên) bắt đầu đi nước thứ nhất cũng chính là khởi đầu của giai đoạn khai cuộc.
Khai cuộc
Giai đoạn này đối với những người chơi cờ là giai đoạn cực kỳ quan trọng, bởi vì nó có ảnh hưởng rất lớn đến cục diện của toàn bộ ván cờ. Nếu giai đoạn này người đánh cờ (đi trước) có đầy đủ bản lĩnh, trình độ, thực hiện khai cuộc một cách nhanh chóng, chuẩn xác, các nước đi có uy lực thể hiện đầy đú ý đồ tấn công hay phòng thủ của mình thì nhất định sẽ chiếm được ưu thế ở những giai đoạn trung – tàn cuộc sau này. Ngược lại, nếu trong giai đoạn khai cuộc không tốt sẽ dẫn đến sự lúng túng, bí nước và luôn phải tìm mọi cách chống đỡ trong giai đoạn sau.
Người ta thường ví đánh cờ như đánh trận, người đánh cờ như người tướng cầm quân trên chiến trường. Nhưng chúng ta cũng cần phải hiểu một điều là ở “chiến trường” này số quân của hai bên đều bằng nhau và các vị trí của các quân ở hai bên cũng hoàn toàn giống nhau. Vì vậy bên nào được quyền đi trước (tiên) cũng đồng nghĩa với việc đã có lợi, nên phải cố gắng bằng mọi cách phát huy lợi thế này trong từng nước đi thực chiến, làm hậu thuẫn vững chắc cho giai đoạn sau. Ngược lại nếu là bên đi sau, tuy lúc đầu ưu thế có kém hơn đôi chút, song cũng phải cố gắng tìm mọi cách phá vỡ thế thượng phong ban đầu của bên đi trước để tạo sự cân bằng và từng bước giành lại ưu thế chiến lược cho bản thân mình.
Kinh nghiệm thông qua thực tế thi đấu nhiều năm của các kỳ thủ cho thấy: giai đoạn này thực chất là sự tranh thủ xuất quân giành lấy các điểm chiến lược, khống chế, phong tỏa các nước đi của nhau, nhằm tạo thế uy hiếp lẫn nhau để tranh giành thế chủ động.
Ngày nay do trình độ của các kỳ thủ không ngừng được nâng cao, nên ngay từ những nước đi đầu tiên cũng không kỳ thủ nào dám chủ quan khinh thường, dám đưa ra những nước đi liều lĩnh nhằm thắng nhanh khi chưa có sự thăm dò đối thủ. Các danh thủ hiện nay khi bước vào khai cuộc thường chỉ đặt ra yêu cầu làm sao tạo được thế trận, nếu đi trước thì cố gắng giữ được thế chủ động trong đó cố gắng hơn đối phương từ 1 đến 2 con Tốt; còn nếu là đi sau thì cố giữ vững thế phòng ngự rồi từng bước vươn lên tạo thế cân bằng. Do đó giai đoạn khai cuộc là rất quan trọng đối với mỗi bên và vì vậy không có lý do gì mà chúng ta không tìm hiểu và khám phá những bí ẩn của nó.
Lưu Hiểu Mai – Cờ tướng Nghệ thuật Khai cuộc
Với ước nguyện được cháy hết đam mê cùng bộ môn cờ tướng, mình tạo ra sân chơi này mong muốn được kết nối với kỳ thủ trong và ngoài nước, giao lưu, học hỏi. Hy vọng sẽ phát triển cộng đồng ngày càng vững mạnh.
